Młodzi dorośli z czynnikami ryzyka chorób układu krążenia – nadciśnieniem, otyłością lub wysokim poziomem cukru we krwi – mogą również być bardziej narażeni na większe spadki funkcji poznawczych w późniejszym życiu, jak sugerują nowe badania.
– Wyniki naszego badania są uderzające i sugerują, że wczesna dorosłość może być krytycznym momentem dla związku między tymi problemami zdrowotnymi a późnymi umiejętnościami poznawczymi – mówi autorka badania, dr Kristine Yaffe, badaczka poznawczego starzenia się i demencji w University of California w San Francisco.
Można jednak kontrolować te czynniki ryzyka za pomocą leków lub zmian stylu życia, takich jak dieta i ćwiczenia. Wiadomo już, że zajęcie się tymi sprawami może poprawić zdrowie serca, ale może być również dobre dla mózgu.
– Jest możliwe, że leczenie lub wyprowadzenie na prostą tych problemów zdrowotnych we wczesnej dorosłości może zapobiec lub zmniejszyć problemy z umiejętnościami poznawczymi w późniejszym życiu – powiedziała Yaffe.
Czynniki ryzyka chorób układu krążenia w młodym wieku dorosłym
W ramach nowego badania Yaffe i jej koledzy zebrali dane z czterech innych badań, w których wzięło udział łącznie ponad 15 000 dorosłych w wieku od 18 do 95 lat, których obserwowano przez 10 do 30 lat.
Badania te obejmowały pomiary czynników ryzyka sercowo-naczyniowego u ludzi, w tym wskaźnika masy ciała (BMI), poziomu cukru we krwi na czczo, skurczowego ciśnienia krwi i całkowitego cholesterolu. W dwóch badaniach, które obejmowały tylko osoby starsze, również mierzono zdolności poznawcze ludzi co 1–2 lata. Ponieważ te dwa badania rozpoczęły się, gdy uczestnicy byli starsi, autorzy nowego badania musieli oszacować czynniki ryzyka chorób układu krążenia uczestników we wczesnym i średnim wieku.
Yaffe i inni naukowcy zaangażowani w przebieg badania przeanalizowali dane, aby sprawdzić, czy problemy z układem krążenia we wczesnej dorosłości, wieku średnim lub późniejszym są powiązane z większym spadkiem wyników w późnym wieku w testach myślenia i pamięci.
Okazało się, że osoby, które zmagały się z otyłością, nadciśnieniem lub wysokim poziomem cukru we krwi na którymkolwiek z trzech etapów życia, były bardziej narażone na większy spadek zdolności poznawczych w późniejszym życiu. Wyniki były podobne, nawet jeśli badacze wzięli pod uwagę inne czynniki, które mogą wpływać na zdolności poznawcze, takie jak wiek, płeć i wykształcenie.
Wysoki poziom cholesterolu całkowitego na jakimkolwiek etapie życia nie był powiązany z większym pogorszeniem funkcji poznawczych w późniejszym okresie życia.
Związek między wspomnianymi czynnikami ryzyka a pogorszeniem funkcji poznawczych w późnym wieku był największy w przypadku młodszych dorosłych, tych w wieku 20 i 30 lat: spadek był o 80 do 100 procent większy niż u osób bez tych problemów zdrowotnych. Było to nadal prawdą, gdy badacze brali pod uwagę czynniki ryzyka ludzi w wieku średnim i późnym.
Niewielu młodych ludzi miało wysoki poziom cukru we krwi, ale u tych, u których został on odnotowany, miał dramatyczny wpływ na zdolności poznawcze w późnym wieku.
– Ponieważ więcej młodych ludzi zapada na cukrzycę i otyłość we wczesnej dorosłości, wraz z wyższym poziomem nierozpoznanych i niedostatecznie leczonych problemów z układem krążenia, może to mieć znaczący wpływ na zdrowie poznawcze w późnym wieku – powiedziała Yaffe.
Potrzebne są jednak dalsze badania, aby zrozumieć związek między otyłością, nadciśnieniem i wysokim poziomem cukru we krwi a pogorszeniem funkcji poznawczych w późnym wieku. Mimo to wiadomo, że leczenie i radzenie sobie z tymi problemami zdrowotnymi na wczesnym etapie życia jest korzystne.
Czytaj też:
Neurolodzy: Po śmierci w ludzkim mózgu pozostają zdezorientowane komórki „zombie”Czytaj też:
Naukowcy: Zmiany w oku mogą wskazywać na rozwój choroby AlzheimeraCzytaj też:
Seniorze, śpisz mniej niż 5 godzin w ciągu nocy? Narażasz się na demencję