Osoby z demencją mają trudności z pamięcią, uwagą i myśleniem, które przeszkadzają w codziennych czynnościach. Te trudności poznawcze nie są częścią typowego procesu starzenia.
Demencja zagraża ludziom na całym świecie
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) informuje, że jest blisko 50 milionów przypadków demencji na całym świecie, a każdego roku diagnozuje się około 10 milionów nowych przypadków. Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną demencji i stanowi aż 60–70% jej przypadków. Około 5–10% przypadków wiąże się z upośledzeniem dopływu krwi do mózgu - na przykład w wyniku udaru - i określa się je mianem otępienia naczyniowego.
Wiadomo, że czynniki genetyczne i środowiskowe, w tym dieta i styl życia, mają wpływ na rozwój i postęp demencji.
Poprzednie badania łączyły ogólne spożycie mięsa z ryzykiem rozwoju choroby. Jednak nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Leeds w Wielkiej Brytanii sugeruje, że istnieje związek między jedzeniem w szczególności przetworzonego mięsa a zwiększonym ryzykiem rozwoju demencji. Przetworzone mięso to produkty takie jak kiełbasy, bekon, salami. Badania wskazują również, że czerwone mięso może mieć działanie ochronne przed demencją.
Dieta, genetyka i styl życia
Naukowcy przeanalizowali dane z brytyjskiego Biobanku, bazy danych zawierającej informacje genetyczne i zdrowotne na temat około pół miliona wolontariuszy w Wielkiej Brytanii w wieku 40-69 lat. Podczas rekrutacji do projektu każdy z uczestników wypełnił ankietę dietetyczną i przeszedł 24-godzinne oceny dietetyczne.
Pozwoliło to naukowcom oszacować całkowitą ilość mięsa regularnie spożywanego przez każdego uczestnika oraz ilość zjadanego przez niego rodzaju mięsa. Baza danych umożliwiła im również zidentyfikowanie uczestników posiadających wariant allelu APOE ε4, o którym wiadomo, że zwiększa ryzyko wystąpienia demencji. Następnie wykorzystali zapisy szpitalne i śmiertelność, aby zidentyfikować kolejne przypadki demencji ze wszystkich przyczyn, choroby Alzheimera i otępienia naczyniowego w okresie obserwacji trwającym około 8 lat.
Spośród 493888 uczestników 2896 wykazywało otępienie (z jakiejkolwiek przyczyny). Przypadki otępienia obejmowały 1006 przypadków choroby Alzheimera i 490 przypadków otępienia naczyniowego.
Aby oszacować rolę spożycia mięsa, naukowcy musieli wziąć pod uwagę szereg innych czynników, o których wiadomo, że wpływają na prawdopodobieństwo wystąpienia demencji. Obejmowały one wiek, płeć, pochodzenie etniczne, wykształcenie i status społeczno-ekonomiczny. Ponadto badacze wzięli pod uwagę czynniki związane ze stylem życia, takie jak palenie, aktywność fizyczna oraz spożycie owoców i warzyw, ryb, herbaty, kawy i alkoholu.
Po uwzględnieniu tych czynników odkryli, że każda dodatkowa porcja 25 g przetworzonego mięsa spożywana dziennie była związana z 44% wzrostem ryzyka demencji ze wszystkich przyczyn. To spożycie było również związane ze zwiększonym o 52% ryzykiem choroby Alzheimera. Spożywanie dużych ilości przetworzonego mięsa wiązało się również z wyższym ryzykiem demencji naczyniowej, ale związek ze stale rosnącym dziennym spożyciem nie był znaczący.
Z kolei każda dodatkowa porcja nieprzetworzonego mięsa o wadze 50 g spożywana dziennie wiązała się ze zmniejszeniem o 19% ryzyka otępienia z jakiejkolwiek przyczyny i 30% zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera. Wyniki dotyczące spożycia nieprzetworzonego drobiu i mięsa ogółem nie były istotne statystycznie.
Zgodnie z oczekiwaniami naukowcy zauważyli, że posiadanie allelu APOE ε4 zwiększa 3-6-krotnie ryzyko otępienia. Nie wpłynęło to jednak znacząco na obserwowane związki między dietą a demencją.
Czytaj też:
Seniorze, śpisz mniej niż 5 godzin w ciągu nocy? Narażasz się na demencjęCzytaj też:
Naukowcy: Jeśli jesteś seniorem, nie rezygnuj z popołudniowych drzemek!Czytaj też:
Znudziły ci się schabowe? Wypróbuj te bezmięsne pomysły na pyszny obiad!