Niektórzy eksperci obawiali się, że maseczka na twarzy może stworzyć fałszywe poczucie bezpieczeństwa wśród jej zwolenników, ale przegląd istniejących – choć ograniczonych – dowodów dokonany przez naukowców z University of Cambridge i King's College London w Wielkiej Brytanii wykazał, że wydaje się to wyglądać inaczej.
Czytaj też:
Koronawirus. Czy byłeś chory nie wiedząc o tym? Eksperci wyjaśniają, dlaczego jest to możliwe
Maseczki – skuteczne i potrzebne
– Wiele organów zdrowia publicznego dochodzi do wniosku, że zakrywanie twarzy może pomóc w ograniczeniu rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2, a dostępne ograniczone dowody sugerują, że ich stosowanie nie ma negatywnego wpływu na higienę rąk – powiedział współautor James Rubin z wydziału medycyny psychologicznej King's College.
Zgodnie z badaniem, które zostało opublikowane w BMJ Analysis, noszenie maseczek w celu ochrony przed COVID-19, szczególnie we wspólnie użytkowanych miejscach, takich jak transport publiczny, jest obecnie wymagane lub zalecane w ponad 160 krajach.
W ramach swoich badań autorzy przyjrzeli się 22 systematycznym przeglądom, w których badano wpływ noszenia maski na wirusy układu oddechowego, w tym grypę, ale nie COVID-19.
Odnaleźli sześć randomizowanych, kontrolowanych badań, które dotyczyły higieny rąk, a ich wyniki sugerują, że noszenie masek nie zmniejsza częstotliwości mycia rąk ani ich odkażania. W artykule stwierdzono, że w dwóch badaniach zgłaszane przez samych siebie wskaźniki mycia rąk były wyższe w grupach, którym przydzielono maski.
– W kontekście noszenia maski autorzy zwracają uwagę, że jedno zachowanie zapobiegawcze (takie jak noszenie maseczki lub mycie rąk) może w rzeczywistości przypominać użytkownikowi o potrzebie wykonywania innych powiązanych zachowań, wzmacniając w ten sposób cały zestaw zachowań, które połączyć w celu zmniejszenia transmisji – powiedział dr Julian Tang, honorowy profesor nadzwyczajny nauk o oddychaniu na Uniwersytecie w Leicester, który nie był zaangażowany w badania.
Czytaj też:
CDC: Chorowałeś na COVID-19? Oto, kiedy możesz wrócić do życia społecznego
Nieuzasadniona obawa
Pomysł, że ludzie czują taki poziom ryzyka, z którym jest im komfortowo i dostosowują swoje zachowanie, aby utrzymać ten poziom ryzyka (co naukowcy nazywają kompensacją ryzyka) może wydawać się intuicyjny na poziomie indywidualnym. Na przykład ludzie biegają dłużej, aby zrekompensować sobie pobłażliwy posiłek, a rowerzysta może nosić kask, aby szybciej jeździć na rowerze.
Jednak istnieje niewiele twardych dowodów na tego rodzaju kompensację ryzyka. Zgodnie z najnowszymi ustaleniami, badania nie potwierdziły hipotezy, że używanie kasków rowerowych wiąże się z podejmowaniem ryzykownych zachowań.
Podobnie, w innym przykładzie przytoczonym w artykule, szczepienia przeciwko HPV nie doprowadziły do wzrostu liczby kontaktów seksualnych bez zabezpieczenia, jak niektórzy spekulowali. W rzeczywistości stwierdzono odwrotny efekt: osoby, które zostały zaszczepione, były mniej skłonne do angażowania się w zachowania seksualne bez zabezpieczenia, mierzone odsetkiem zakażeń przenoszonych drogą płciową.
„Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że noszenie ochrony twarzy zmniejsza rozprzestrzenianie się SARS-CoV-2, a ograniczone dostępne dowody nie potwierdzają obaw, że ich stosowanie niekorzystnie wpływa na higienę rąk”, jak stwierdzono w badaniu. Jest to zgodne z obszerniejszym materiałem dowodowym dotyczącym interwencji, w przypadku których kompensacja ryzyka okazała się bezpodstawna.
Autorzy dodali, że potrzeba więcej badań, aby zrozumieć, jak ludzie zachowują się podczas noszenia zasłon twarzy w różnych pomieszczeniach, aby zobaczyć, czy użycie maski wpływa na dystans społeczny.
– Koncepcja kompensacji ryzyka, a nie sama kompensacja ryzyka, wydaje się większym zagrożeniem dla zdrowia publicznego poprzez opóźnianie potencjalnie skutecznych interwencji, które mogą pomóc w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się choroby – powiedziała profesor Dame Theresa Marteau z Uniwersytetu Cambridge.
Czytaj też:
Koronawirus. Jak rozpoznać, czy objawy są łagodne, umiarkowane, albo ciężkie?