Badanie z University of East Anglia ujawnia ogromny zakres emocjonalnych i praktycznych skutków spowodowanych utratą węchu. Okazuje się, że prawie każdy aspekt życia jest zakłócany – od codziennych obaw związanych z higieną osobistą po utratę intymności seksualnej i zerwanie osobistych relacji. Naukowcy mają nadzieję, że ich odkrycia pomogą zmotywować klinicystów do poważniejszego traktowania problemów związanych z węchem, przy lepszej pomocy i wsparciu oferowanym pacjentom.
Czytaj też:
Ser pokrył się pleśnią – czy można go nadal zjeść?
Zaburzenia węchu to poważny problem
Prof. Carl Philpott z Norwich Medical School z UEA powiedział: „Zaburzenia węchu dotykają około pięciu procent populacji i powodują, że ludzie tracą zmysł węchu lub zmieniają sposób postrzegania zapachów. Niektórzy ludzie dostrzegają zapachy, których nie ma w ogóle. Istnieje wiele przyczyn – od infekcji i obrażeń po choroby neurologiczne, takie jak choroba Alzheimera i jako efekt uboczny niektórych leków. Większość pacjentów cierpi na utratę percepcji smaku, co może wpływać na apetyt i może być jeszcze gorsze, jeśli współwystępują również zaburzenia węchu. Poprzednie badania wykazały, że osoby, które straciły zmysł węchu, zgłaszają również wysoki poziom depresji, lęku, izolacji i trudności w związku”.
Naukowcy współpracowali z kliniką Smell and Taste w James Paget University Hospital w Gorleston-On-Sea. Klinika została otwarta w 2010 roku i była pierwszą kliniką w Wielkiej Brytanii poświęconą smakowi i zapachowi. W badaniu wzięło udział 71 uczestników w wieku 31–80 lat, którzy napisali do kliniki o swoich doświadczeniach. Badanie zostało przeprowadzone we współpracy z Fifth Sense, organizacją charytatywną dla osób dotkniętych zaburzeniami węchu i smaku.
Badania pokazują, że osoby doświadczają szerokiego upośledzenia jakości ich życia. Obejmowały one negatywny wpływ emocjonalny, poczucie izolacji, zaburzenia relacji i codziennego funkcjonowania, wpływ na zdrowie fizyczne oraz trudność i obciążenie finansowe związane z poszukiwaniem pomocy.
Czytaj też:
Wazelina na twarz – sekret urody Jennifer Aniston
Co pokazało badanie?
Prof. Philpot powiedział: „Jednym z naprawdę poważnych problemów było postrzeganie zagrożeń – niezdolność do powąchania jedzenia, które się zepsuło, lub zapachu gazu lub dymu”.
Duża liczba uczestników nie cieszyła się już jedzeniem, a niektórzy stracili apetyt i wagę. Inni jedli więcej jedzenia o niskiej wartości odżywczej, o wysokiej zawartości tłuszczu, soli i cukru – i w konsekwencji przybrali na wadze. Uczestnicy stracili zainteresowanie przygotowywaniem posiłków, a niektórzy twierdzili, że byli zbyt zawstydzeni, aby podawać dania rodzinie i przyjaciołom, co miało wpływ na ich życie towarzyskie.
Niemożność powiązania zapachów ze szczęśliwymi wspomnieniami była również problemem. Noc przy ognisku, świąteczne zapachy, perfumy i ludzie – wszystko zniknęło. Zapachy łączą nas z ludźmi, miejscami i doświadczeniami emocjonalnymi. A ludzie, którzy stracili zmysł węchu, tęsknią za wszystkimi tymi wspomnieniami.
Naukowcy odkryli, że higiena osobista była dużą przyczyną niepokoju i zażenowania, ponieważ uczestnicy nie mogli wąchać samych siebie. Rodzice małych dzieci nie wiedzieli, kiedy ich pieluchy wymagają zmiany, co doprowadziło do poczucia porażki. Pewnej matce trudno było związać się z jej nowym dzieckiem, ponieważ nie mogła go powąchać.
Wielu uczestników opisało negatywny wpływ na relacje – od nie czerpania przyjemności ze wspólnego jedzenia po wpływ na relacje seksualne. Wszystkie te problemy doprowadziły do różnorodnych negatywnych emocji, w tym gniewu, lęku, frustracji, depresji, izolacji, utraty pewności siebie, żalu i smutku. Problemy spotęgował brak zrozumienia.
Prof. Philpott powiedział: „Uczestnicy opisali wiele negatywnych interakcji z pracownikami służby zdrowia przed przybyciem do kliniki James Paget Smell and Taste. Ci, którym udało się uzyskać pomoc i wsparcie, byli bardzo zadowoleni – nawet jeśli nic nie można było zrobić, byli bardzo wdzięczni za radę i zrozumienie”.
Czytaj też:
Najlepsze przyprawy na poprawę zdrowia. Czy masz je w swojej kuchni?